مطالبات محوری ملت شفافیت، پاسخگویی و نظارت پذیری نظام از سوی مردم است
به گزارش پایگاه خبری بانگ سروش به نقل از انجمن حامیان عدالت و قانون شهروندان؛ در پی سخنان حجه الاسلام محسنی اژه ای، رییس قوه‌ی قضا در خصوص ارائه نقطه نظرات مردمی در خصوص عملکرد نظام ، انجمن حامیان عدالت و قانون شهروندان طی نامه‌ای مطالبات مردمی را در قالب سه رکن شفافیت، پاسخگویی و نظارت مردمی به عنوان الزامات حکمرانی و حکمفرمایی خوب در راستای حفظ و تقویت نظام و ایجاد اعتماد عمومی نسبت به ساختار نظام عنوان نمود.
بسمه تعالی
جناب آقای محسنی اژیه دامت افاضاته
با سلام و تحیات؛
حضرت امیر خطاب به مالک اشتر می‌فرمایند: وَلْیَکُنْ أَحَبَّ الاْمُورِ إِلَیْکَ أَوْسَطُهَا فِی الْحَقِّ، وَأَعَمُّهَا فِی الْعَدْلِ، وَأَجْمَعُهَا لِرِضَى الرَّعِیَّهِ، فَإِنَّ سُخْطَ الْعَامَّهِ یُجْحِفُ بِرِضَى الْخَاصَّهِ، وَإِنَّ سُخْطَ الْخَاصَّهِ یُغْتَفَرُ مَعَ رِضَى الْعَامَّهِ « باید که محبوبترین کارها در نزد تو، کارهایى باشد که با میانه روى سازگارتر بوده و با عدالت دمسازتر و خشنودى رعیت را در پى داشته باشد زیرا خشم تودههاى مردم، خشنودى نزدیکان را زیر پاى بسپرد و حال آنکه، خشم خواص اگر تودههاى مردم از تو خشنود باشند، ناچیز گردد. »، وَ لا تَقُولَنَّ اِنّی مُؤَمَّرٌ آمُرُ فَاُطاعُ، فَاِنَّ ذلِک اِدْغالٌ فِی الْقَلْبِ، وَ مَنْهَکهٌ لِلدّینِ «به مردم نگو به من فرمان دادند و من نیز فرمان می‌دهم، پس باید اطاعت شود که این گونه رفتار، دل را فاسد و دین را پژمرده می‌گرداند.»
شنیدیم و خواندیم ظاهرا پس از قریب به یک‌ماه ناآرامی، اعتراض و اغتشاش، در حالیکه انتظار می‌رفت فرد دیگری در راستای تقریب مردم و نظام پا پیش نهد و آمادگی خود را برای شنیدن نظرات و سوالات عموم مردم اعلام نماید، جنابعالی پیشقدم شده و در راستای فرمایشات رهبر فقید انقلاب و توصیه‌های امیر مومنان و حضرت رسول فرموده‌اید که آمادگی استماع نقطه نظرات را دارید.
همانگونه که مسموع مردم قرارگرفتن از صفات امامان است، مستمع خلق و رعیت شدن نیز فضیلتی است که نصیب صالحان و بزرگان عادل و صاحب منزلت می‌شود که حضرت امیر فرموده‌اند: «همانا زمامدار آنچه را که مردم از او پوشیده دارند، نمی‌داند و پنهان بودن رهبران از تنگ خویی و کم اطلاعی در امور جامعه است؛ یا خود را برای جانبازی در راه حق آماده کرده‌ای که در این حال نسبت به حق واجبی یا کار نیکی که باید انجام دهی ترسی نداری و یا مردی بخیل و تنگ نظری که در این حال مردم چون تو را بنگرند از درخواست خود بازگذرند.»
علی ایحال از آنجا که به نظر می‌رسد وضعیت امروز کشور ثمره‌ای از عملکرد نهادها و احزاب و کوتاهی‌هایی از جریان‌ها و دسته‌جاتی که نماینده بخش بزرگی از مردم نبوده و بیشتر به خواص متمایل بوده‌اند، بوده باشد؛ سازمان مردم نهاد حامیان عدالت و قانون شهروندان به عنوان یکی از مخاطبان فرمایشات جنابعالی و نماینده‌ی عده‌ی کثیری و انصافا در این موضع و موضوع به عنوان سخنگوی عموم مردم به جز خواص با بصیرت یا بی بصیرت، انتظارات، انتقادات و نقطه نظرات عمومی را به قرار زیر ارائه می‌نماید.
الف) شفافیت
مردم شریف و نجیب ایران با تکیه بر دین مبین اسلام همانگونه که سایر ادیان و مذاهب دیگر نیز بر آن صحه می‌گذارند، از آنجا که نظام جاری کشور متصف به صفات مترقی و فضیله مذهب شیعه و مکتب اسلام ناب محمدی است، وفق فرمایش حضرت آیت الله مدرس که فرمودند «سیاست ما عین دیانت ماست» انتظار دارند تا شفافیت(بدیهی ترین اصل یک حاکمیت خوب)، به دور از مذبوح شدن در مسلخ سیاست، مورد مداقه نظام و کارگزاران آن قرارگیرد و مردم نامحرم‌ترین عناصر نظام جمهوری اسلامی تلقی نشوند تا در سایه بهانه‌های نخ‌نمایی مانند مصلحت نظام، امنیت ملی یا تاسی تفسیری انتفاعی از حکم حکومتی یا فرمایشات رهبری نظام، انواع مفاسد، رانت و حیف و میل بیت المال در پس پرده قرار داده شود.
متاسفانه داعیه شفافیت در دهه‌های اخیر به گونه‌ای بوده است که اعتمادی نزد مردم به چنین ادعاهایی دیگر وجود ندارد و این مقدمه‌ی ریزش اعتماد طلایی مردم به ارکان نظام نیز بوده و خواهد بود. لازم به ذکر است فارغ از همه مسایل از منظر عمومی به نظر می‌رسد این عدم شفافیت بیشتر در حمایت از منافع خواص بوده است. همانگونه که در صدر این مرقومه به تاسی از کلام امیرمومنان بیان شد، خشم خواص را خشنودی عمومی بی اثر می‌کند.
هر چند جنابعالی نیز در زمره‌ی خواص قرار دارید اما بواسطه‌ی فرمایش اخیرتان، این امید بوجود آمده است که بنابر فرمایش حضرت امیر شما از اندک مردمانی باشید که مصلح بودن را سر رشته‌ی زندگی خود قرار داده‌اید.
جناب اژیه، مردم انتظار دارند تصمیم‌سازی‌ها، اقدامات، تقسیم منافع، هزینه‌کردها، انتصابات، عملکرد مسئولان، دستگاه‌ها و نهادها و … متقن، مستدل و شفاف باشد.
شفافیت، مطالبه‌ی محوری مردم است که انتظار می‌رود نظام اسلامی بدون هیچ گونه اغماضی در همه‌ی امور در قوای مقننه، قضاییه، مجریه، نهادهای عمومی و نهادهای تحت ولایت رهبری (آستان‌قدس، ستاد فرمان، کمیته امداد، بنیاد مستضعفان، سازمان صدا و سیما، بنیاد ۱۵ خرداد، بنیاد علوی، موسسات کیهان، اطلاعات و …) اعمال کند.
پر واضح است که انتظاری نیست که این دسترسی و شفافیت همگانی در امور خاص سیاست خارجی و نظامی، بی‌محابا وجود داشته باشد؛ اما انتظار می‌رود این منظر بهانه‌ای نباشد که همه‌ی امور به آن متصل و هر موضوعی با رنگ آمیزی به هیات امور امنیتی، نظامی و سیاست خارجی درآیند؛ که در این صورت اقلیت موضوعات محرمانه به اکثریت تبدیل شده و مشروعیت نظام را به سلوک آنچه معروض گردید؛ متاثر خواهد نمود. ضمن آنکه جنابعالی به عنوان ضامن حقوق مردم و قانون مطمئنا تایید می‌فرمایید که همواره نمایندگانی واقعی از مردم حق پرسش و دریافت پاسخ در این خصوص را از هر مقام و جایگاهی خواهند داشت.
اگر فکر می‌فرمایید این مطالبه یا به قول شما نقطه نظرات ارائه شده منطبق بر حق و عدالت و برخاسته از بطن مردم و مطالبه ملت و امت است؛ بسم الله از قوه‌ی قضاییه که جنبه‌ی امنیتی آن کمتر از دیگر حوزه‌ها به نظر می‌رسد شروع کنید، شائبه‌های حول قوه مقننه را با شفافیت برطرف کنید و از عدالتخواهانی که خواستار استدلالهای عاقلانه و قانع کننده از سوی برخی خواص برای حمایت از نظام هستند، حمایت کنید. که بخل و تنگ نظری عده‌ای از خواص، خواسته یا ناخواسته موجبات هبوط نظام را فراهم خواهد کرد.
مطمئنا نیت شما از بیان آمادگی برای استماع نظرات خیر بوده است، اما در نظر داشته باشید که « لیس للانسان الا ما سعی» و ان‌شاءالله به شرط اقدام در برخورد صریح، شفاف و بدون ملاحظه و توصیه‌های خاص با مفسدان، غارتگران بیت المال، ویژه خواران، حیف و میل کنندگان اموال و منافع عمومی و ملی، ترک کنندگان فعل شفافیت و …. در هر مقام و جایگاهی، خیر و برکات الهی نصیب شما شود.
ب) پاسخگویی
مسئولیت پذیری، از آنجا که تضمینی است از سوی افراد و نهادها در انجام بهینه و درست امور، به نوعی محصولی از استقرار شفافیت نیز هست، چرا که با وجود شفافیت کسی مسئولیتی را قبول می‌کند که توان انجام آن را بهتر از دیگران داشته باشد و در این راستا از نظارت نمی‌گریزد و از آن ناخشنود نمی‌شود و مطمئنا چنین فرد یا نهادی مطلوب مردم خواهد بود و خواهد پذیرفت که در قبال اقدامات خود با هر جزییاتی پاسخگو باشد.
پاسخگویی مطالبه‌ای از سوی مردم شریف ایران است که سالهاست با شکیبایی و صبری غیرقابل باور و مثال زدنی به خاطر تحقق آن در کلیه ارکان جمهوری اسلامی ایران، در کنار نظام ایستاده‌اند و خواهند ایستاد.
پاسخگویی کلیه مراتب نظام در قبال چرایی و چگونگی آنچه انجام شده یا نشده است، در قبال آنچه که می‌خواستند یا باید می‌داشتند و اکنون ندارند، پاسخ به چرایی، چگونگی و هزینه‌های چیزهایی که اکنون دارند و لزوم آنها برایشان مبهم است، پاسخ مسئولین به چرایی و چگونگی تصمیماتشان و پاسخگویی در قبال نتایج بد و خوب اقداماتشان، پاسخگویی و مجازات پذیری در قبال سرنوشت، آینده، باورها و اعتقادات مردم.
مسلما جنابعالی به عنوان مرد عدالت و مدافع حقوق عامه تایید می‌فرمایید همانطور که حکومت از مردم انتظار پاسخگویی و شفافیت در امور مختلف را دارد، مردم نیز مستحق دریافت پاسخ در قبال آنچه از اموال و داشته‌هایشان که به امانت نزد کارگزاران و ارکان نظام گذاشته‌اند، هستند و مسئولین نیز موظف به ارائه دلیل و گزارش در خصوص آنها هستند که «الناس علی دین ملوکهم.»
ج) نظارت مردمی
همچنان که دو مقوله‌ی فوق مهم‌ترین مطالبات مردم اند، نظارت مردمی در قالب انجمن‌ها و موسسات مردم نهاد واقعی، فارغ از تایید صلاحیت استصوابی توسط نهادهای مشکوک و متهم به وابستگی به سازمانهای فساد و قدرت نامشروعِ مخالف شفافیت، اصل سومی است که بلافصل، همانند اصول دین مبین اسلام در زمره اساسی‌ترین مطالبات مردم است.
مطمئنا تایید می‌فرمایید اعتماد طلایی مردم ضامن بقا، دوام و قوام هر حکومت، نظام و رژیمی است و پر واضح است که بدست آوردن این اعتماد بر پایه‌ی حکمرانی خوب و سه اصل عنوان شده استوار است. نهادهای مردمی غیر دولتی، غیر عمومی و غیر حکومتی «غیر از خیریه‌ها» که توسط نهادهای موصوف غربالگری نشده باشند، معتبرترین و مطمئن‌ترین مراجعی خواهند بود که مردم برای تامین دو مطالبه قبل به آنها مراجعه می‌کنند. هرچند در حال حاضر در قوانین موجود کشور، چنین نهادهایی پیش‌بینی شده اند، اما همانطور که مطمئنا مستحضرید اکثریت مطلق آنها به دلیل آنچه گفته شد مرجعیتی نزد مردم نداشته و مورد اعتماد و مراجعه عموم قرار نمی‌گیرند در صورتی‌که این‌گونه انجمن‌ها می‌توانند مورد اعتماد‌ترین منبع اطلاعات عامه در خصوص عملکرد و اقدامات نظام و خنثی کننده اقدامات ایذاعی و تخریبی بدخواهان باشند.
چنین نظارتی علاوه بر منافع بی‌بدیل فوق سه نتیجه‌ی طلایی نیز به همراه خواهد داشت، اول اینکه پاک‌دستان، عزیز و بزرگ می‌شوند و دوام و قوام نظام را موجب، دوم اینکه افرادی که دلی لرزان و وجدانی خواب آلود دارند از ارتکاب به امور خلاف قانون و منافع ملی و اخلاقی پرهیز می‌کنند و سوم آنکه افراد فاسد و نالایق که پایه‌های حکومت و نظام را لرزان و مردم را نسبت به حاکمان ناخشنود، ناراضی و دشمن نموده و می‌نمایند از ارکان نظام و حاکمیت دفع می‌شوند.
پر واضح است که تحقق این سه اصل متضمن آرامش، ثبات و عدالت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، سیاسی و … خواهد بود و موجبات رشد فزاینده کشور و ثبات رضایت مردمی و حاکمیت اخلاقی و خوب را موجب خواهد شد.
جناب محسنی اژیه، قاضی القضات محترم کشور مجددا ضمن تشکر از جنابعالی به خاطر این موضع‌گیری ارزشمند شما، از آنجایی که مکاتبات قبلی این انجمن با مجموعه‌ها‌ی شما تا کنون منجر به مشاهده هیچ واکنشی از سوی آن نهاد نشده است ۳ روز پس از ارسال این نامه به دلیل عمومی، غیرمحرمانه و دلسوزانه بودن آن نسبت به ارکان نظام و خاصه شخص جنابعالی به طرق مقتضی منتشر و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت تا ضمن رعایت شفافیت، پاسخگویی این انجمن در قبال اقدامات خود، تحت نظارت و ارزیابی مردم قرار گرفته و جامعه در صورت تمایل به عقب نشینی از مواضع امروز خود، به طریق مقتضی و مورد صلاح خود آن را مورد نقد یا حمایت قرار دهند.
رجاء واثق داریم جنابعالی در خصوص پیگیری مطالبات به حقِ بیان شده در راستای تحقق عدالت و رضایت و خشنودی پروردگار و مردم از هیچ تلاشی فروگذار ننموده و به طریق شایسته مردم عزیز کشور و این انجمن را در جریان خدمات دلسوزانه خود در راستای این مهم قرار خواهید داد.
به یمن و برکت کلام امیر مومنان «اَلیوم عَمَلٌ و لاحِسابٌ و غداً حسابٌ و لاعملٌ» ، توفیق دنیا و آخرتِ مصلحان و خادمان ملت شریف ایران را از ایزد منان خواستاریم.
۲۵ مهر ماه ۱۴۰۱
