نبرد مثلث قدرت برای کرسی ریاست مجلس یازدهم
یکی از موضوعات جدی که پس از برگزاری انتخابات مجلس یازدهم کارشناسان و فعالان سیاسی اصولگرا و اصلاح طلب پیرامون آن اظهار نظر میکنند، این است که با توجه به ترکیب بیش از ۷۵ درصدی مجلس ـ که متشکل از اصولگرایان است ـ و همچنین عدم حضور «علی لاریجانی» در پارلمان پس از سه دوره […]
برپایه این گزارش، پیشتر رسم بر این بود که منتخب اول مردم تهران، عمدتا در جایگاه ریاست مجلس مینشست؛ اقدامی که با آمدن لاریجانی به مجلس از حوزه انتخابیه قم تغییر رویه داد و با وجود چهرههایی نظیر «غلامعلی حداد عادل» و «محمدرضا عارف» که در سالهای ریاست لاریجانی در سه دوره اخیر همواره به عنوان نفر اول منتخب مردم حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر به مجلس راه یافته بودند، نتوانستند در رقابت با «علی لاریجانی» موفق عمل کنند و رقابت برای کسب ریاست را همواره به وی باختند.
حالا خبری از لاریجانی نیست و از طرفی رقبای پیشین و سنتی او هم دیگر تلاشی برای ورود به مجلس نکردند. اکنون چهرههای جدیدی مثل «محمدباقر قالیباف» و «سید مصطفی میرسلیم» پای به مجلس گذاشته اند و از آنجایی که اصلاح طلبان عده و عده لازم برای رقابت بر سر ریاست مجلس را ندارند، احتمالا این دو به همراه «مرتضی اقاتهرانی» سه ضلع رقابت برای کسب کرسی ریاست مجلس یازدهم را تشکیل دهند.
«ناصر ایمانی» فعال سیاسی اصولگرا در همین خصوص گفته است: محمد باقر قالیباف، محتملترین گزینه ریاست مجلس آتی با بیشترین شانس است؛ شناختهشدهترین چهره از میان نامزدهای راهیافته به پارلمان یازدهم که بارها بحث سرلیستیاش در کارزار انتخابات هم مطرح بود، وی در این راه رقبایی نظیر «مصطفی میرسلیم» و مرتضی آقا تهرانی را پیش روی خود میبیند؛ هرچند در برخی رسانهها سعی میشود، افراد دیگری را به عرصه رقابت برای ریاست مجلس وارد کنند، بعید به نظر میرسد غیر از این سه تن، افراد دیگری بتوانند خود را برای این جایگاه مطرح کنند.
این فعال سیاسی اصولگرا عنوان کرد: «برخی معتقدند ریاست قالیباف بر مجلس شکننده هست. باید دید ترکیب نهایی مجلس چقدر از جریان جبهه پایداری یا به آن نزدیک است و چقدر هوادار قالیباف. قطعا آقا تهرانی و قالیباف از هماکنون لابی خود را برای یارگیری از میان نامزدها به ویژه نمایندگان طیف به ظاهر مستقل و شهرهای کوچک و به ویژه نماینده اولیهای آغاز خواهند کرد. آنها نیز ترکیب حدود ۵۰ نفرهای را تشکیل میدهند و به نظر میرسد در بین نامزدهایی که برای ریاست مجلس وجود دارد، آنها نیز به سمت قالیباف متمایل باشند، چون وی از مابقی افراد از تندروی بسیار کمتری برخوردار است.»
ترکیب نمایندگان مجلس ـ که عمدتا اصولگرا هستند ـ اگر به یک جمع بندی واحد برسند، بعید به نظر می رسد که غیر قالیباف خروجی دیگری داشته باشد، اما اگر قرار بر این باشد که همین اصولگرایان مجلس هم بعد از راهیابی به مجلس تحت عنوان لیست ائتلاف نیروهای انقلاب بخواهند منویات سیاسی جریانی خود را پیش ببرند و نگاه واحدی به مقوله انتخاب ها در مجلس نداشته باشند، آن وقت است که آن ترکیب باقی مانده ۲۵ درصدی متشکل از مستقلان، اصلاح طلبان و اعتدالگرایان نقش بسزایی در چینش مدیریت پارلمان ایفا خواهند کرد و باید دید آنها به سمت کدام یک از سه ضلع رقابت برای ریاست مجلس «قالیباف، میرسلیم و آقاتهرانی» خواهند رفت.
علاوه بر اینکه ریاست مجلس همواره از بین نیروهای امین و مورد اعتماد مقامات عالیرتبه نظام برگزیده شده است، این موضوع را در مجالس گذشته میتوان به وضوح دید. هرچند این مساله، موضوعی هماهنگ شده نیست، ترجیح نمایندگان عمدتا بر این بوده که فردی را برگزینند که در تعامل با سطوح عالی نظام بتواند ایفای نقش خوبی داشته باشد و در موضوعات مختلفی که احتمال دارد مجلس از ناحیه آن با مشکل مواجه شده و یا نیاز به هماهنگی و کسب نظرات مقامات عالیرتبه نظام دارد، این مهم را به سرانجام برساند.
از طرفی دولت حسن روحانی در سالهای استقرارش ـ که اکنون بیش از ۶.۵ سال آن را گذرانده ـ همواره با علی لاریجانی به عنوان رئیس مجلس تعامل مناسبی داشته است و عمدتا کار خود را بدون مشکل پیش برده است، لذا دولت ترجیحش حتما ریاست، یکی از اصولگرایانی است که کمترین چالش را در یک سال و نیم باقی مانده تا پایان عمر خود با او داشته باشد.
در هر دو گزاره مذکور میتوان گزینه جبهه پایداری را خارج از چارچوب عنوان شده دانست، مگر اینکه ترکیب قریب به اتفاق مجلس برآمده و یا نزدیک به این حزب باشد و بتواند معادلات را در تصمیم گیری نهایی تغییر دهد. از سویی با توجه به تضاد شدید بین قالیباف و روحانی بر خلاف لاریجانی و روحانی باید دید این موضوع خواسته دولت را برای ریاست مجلس به سمت گزینه معتدلتر سوق خواهد داد، یا اینکه در تعامل با منتخب اول مردم تهران میتوانند به نتیجه مطلوبی برسند!
به هر حال محمد باقر قالیباف، سید مصطفی میرسلیم و گزینه جبهه پایداری که احتمالا مرتضی آقاتهرانی خواهند بود و در جریان انتخابات مجلس یازدهم هم به ترتیب به عنوان منتخبان اول تا سوم مردم تهران برگزیده شدند، جدیترین گزینهها برای تصدی کرسی ریاست مجلس هستند. قالیباف به نمایندگی از تحول خواهان و نواصولگرایان، میرسلیم به نمایندگی از طیف سنتی اصولگرا و همچنین مورد اقبال میانه روها و آقاتهرانی به نمایندگی از جبهه پایداری احتمالا رقابت جدی برای کسب کرسی ریاست تا خرداد ماه سال ۹۹ با هم خواهند داشت.